قوانین طبیعت ، علیت و استقرا در تراکتاتوس

بحث دربارة قوانین طبیعت و وضعیّت دو اصل استقراء و علّیت، از مباحث طرح شده در رسالة منطقی- فلسفی ویتگنشتاین (تراکتاتوس) است.در این نوشته، سعی بر آن است تا ابتدا با ارائه گزارشی عمومی از آرای ویتگنشتاین در رساله، تلقّی او از قوانین اصیل طبیعت و رابطة آنها با منطق مورد بررسی قرار گیرد. در اینجا می توان میان قوانین «عمومی» و قوانین «محدود» تفاوت قائل شد و رابطة هر کدام را مستقلاً با منطق بررسی کرد. پس از این، به بررسی وضعیت دو اصل استقراء و علّیت، از منظر رساله، پرداخته و نشان داده می­شود که چرا هیچ کدام از این دو اصل، از نظر نویسندة رساله، در میان قوانین اصیل طبیعت جای ندارند. در گام بعد، مقایسه ای میان آرای ویتگنشتاین و پوانکاره، به عنوان یک قراردادگرا، در باب قوانین طبیعت صورت گرفته؛ و چند تفاوت مهم میان رویکرد این دو بررسی شده است. در این بخش، اشاره شده که چرا گزارش ویتگنشتاین از قوانین طبیعت، نمی تواند از سوی دانشمند یا فیلسوف علمی که برای تجربه، شأنی خاص در فرآیند کار علمی قائل است، جدی تلقّی شود.